Nederland staat al jarenlang boven aan de verkeerde lijstjes: een hoog (industrieel) energieverbruik en te veel stikstof, gif, vervuiling, lawaai en broeikasgassen. Voor het industriële Waddinxveen dreigt hetzelfde verhaal.
Luchtvervuiling en lawaai moeten omlaag
Vieze lucht zorgt voor 20% van de astma bij kinderen, 11.000 vroegtijdig overledenen en 16.000 ziekenhuisopnames door lucht-, hart- en hersenaandoeningen. Het is effectief terug te dringen door de grootste vervuilingsbronnen (zware industrie, transport, houtstook en de intensieve landbouw) aan te pakken. En dat zorgt tevens voor minder stikstof, gif, broeikasgassen en geluidsoverlast.
Het ondertekende Schone Lucht Akkoord (SLA) gebruikt de nu nog vrijblijvende luchtkwaliteitnormen van de WHO, dat 3 tot 6 miljard euro aan gezondheidswinst moet opleveren.
Waddinxveen overschrijdt bijna structureel alle fijnstofnormen uit deze SLA. Er kan dus geen vervuiling meer bij van nog meer industrieterreinen, wegen (zoals de Verlengde Bentwoudlaan, afvalverwerkingsbedrijf Wagro en biomassacentrales (bmc’s).
Integendeel, de vervuiling moet fors omlaag. De EU werkt samen met de WHO aan extra maatregelen om een 55% daling van de vervuiling per 2030 juridisch af te dwingen. Plus een daling van 30% van de geluidshinder.
Vijf maatregelen staan in deel 1. Hoe kan de overheid lawaai en luchtvervuiling nog meer bestrijden?
6. Wagro
Het toestaan van dit afvalbedrijf nabij woonwijken mag gerust de grootste lokale bestuurlijke milieublunder uit de afgelopen 30 jaar worden genoemd. Die wordt alleen overtroffen door het recente collegebesluit om dit afvalbedrijf voor alle milieumisstanden te belonen met een forse uitbreiding.
Dezelfde partijen die de motie ‘Stop biomassa’ niet wilden ondertekenen, steunen Wagro al jaren. Dat verklaart tevens waarom deze motie, ondanks eerdere uitspraken van de burgemeester, nog steeds niet is uitgevoerd. De verantwoordelijke wethouder wil er niet aan meewerken, mede vanwege zijn prioriteit voor een betrouwbare overheid voor ondernemers. Inwoners van Waddinxveen wachten al jaren op een betrouwbare overheid.
Alleen al de tienduizenden vrachtwagenritten per jaar van Wagro zorgen voor veel uitstoot van gevaarlijke stoffen, waaronder diesel, stikstofoxide, (ultra)fijnstof en CO2. Daar komt alle uitstoot en andere (stank)overlast van de afvalverwerking nog bovenop. Waddinxveen kan prima zonder dit afvalbedrijf in het belang van de leefomgeving en de inwoners.
7. Milieuregelgeving
De nauwe samenwerking tussen lokale bestuurders en bedrijven speelt ook bij het ontduiken of ontwijken van de milieuregelgeving. Zoals de wethouder die vlak voor zijn bestuurlijke exit een m.e.r.-vrijstelling voor zijn eigen kippenfarm regelde.
En de wethouder die de projectontwikkelaar Wayland alle ruimte gaf voor een door Wayland betaalde m.e.r.-beoordeling voor Glasparel (uitkomst: geen m.e.r. nodig), zonder daarin de bmc’s te vermelden. Er waren zelfs raadsleden die richting inwoners herhaaldelijk en ten onrechte beweerden dat er wel een m.e.r. voor Glasparel was opgesteld. Verder zijn allerlei salamitactieken gebruikt om de vergunningseisen kunstmatig te verlagen. 
De m.e.r. van de Nieuwe Vredenburghlaan in 2016, in opdracht van de belanghebbende provincie, negeerde eveneens alle stapeleffecten uit de directe omgeving. Verder bleef de extra luchtvervuiling door ‘dieselgate’ onbenoemd. Maar er werd wel een zeer optimistisch voorschot genomen op een fors lagere uitstoot van het toekomstige elektrische wagenpark, dat 5 jaar later pas 1% bedraagt.
Het manipuleren van de gewenste uitkomsten m.b.v. modellen en foutieve aannames in opdracht van de betalende en belanghebbende opdrachtgever dreigt zich momenteel te herhalen met nog meer kassen, bmc’s en extra transporten in Boskoop Greenport en de daaraan gekoppelde (Verlengde) Bentwoudlaan (N207 Zuid). Ook in dit dossier werkt de gemeente samen met de provincie.
Om alle vormen van belangenverstrengeling en (bestuurlijke) manipulatie te voorkomen moet de m.e.r. (-beoordeling) voortaan weer worden uitgevoerd door een volledig onafhankelijke instantie. Zo was het ook tot 10 jaar terug, voordat grote bezuinigingen op essentiële milieucontroles en -handhaving werden doorgevoerd.
8. Bussen, taxi’s en vrachtverkeer
Uitstootvrije bussen, taxi’s en vrachtverkeer vanaf 2025, net als in Amsterdam. Post-NL wil in 2025 in 25 steden pakjes uitstootvrij afleveren.
Alle nieuwe OV-bussen moeten volgens een rijksoverheidafspraak uit 2016 vanaf 2025 uitstootvrij zijn. We zijn al ruim halverwege in de tijd, maar in deze regio is weinig verbetering zichtbaar.
In 2030 is de hele bebouwde kom uitstootvrij voor alle soorten verkeer, dus ook voor auto’s en motoren. Ook dat komt overeen met de plannen van Amsterdam.
9. Wegen
Geen wegen erbij, zoals de (Verlengde) Bentwoudlaan. Alle bestaande wegen in de buurt van woonwijken worden voorzien van stil asfalt en een groenwal met fijnstofafvangende planten en zonnepanelen.
Tot 2030 kan de snelheid op de A12, A20, de provinciale en lokale wegen omlaag, ook ‘s nachts. Bijvangst: minder lawaai, stikstof- en CO2-uitstoot.
10. Vliegen
Vliegen is nog nooit zo duur geweest voor de belastingbetaler: jaarlijks 2,5 miljard subsidie, een nutteloze aandelenaankoop van 0,7 miljard en inmiddels (volgens het EU-hof onjuist toegekende) 4,5 miljard coronastaatssteun. Als ‘dank’ produceren vliegtuigen boven Waddinxveen lawaai, broeikasgassen, stikstof en (ultra)fijnstof.
Het aantal vliegbewegingen moet vanwege alle milieu-, geluids- en klimaateisen ongeveer halveren, net als tijdens corona. Rotterdam Airport kan sluiten, net als tijdens corona. In dat geval daalt ook de geluidsoverlast en luchtvervuiling in Waddinxveen, conform de EU-eisen.
