Het biomassadossier van de gemeente Waddinxveen kent een lange historie van bestuurlijke beïinvloedingen en tegenstrijdigheden ten koste van de inwoners. Met daarbij een hoofdrol voor de wethouders ‘duurzaamheid’. Tijd voor chronologisch overzicht.
Ontbrekende milieueffectrapportage voor Glasparel
Het woord biomassa ontbrak volledig in het eind 2013 opgestelde 53 pagina's tellende beoordelingsbesluit van Glasparel. Dit door Wayland betaalde besluit negeerde de stapeleffecten van drie biomassacentrales, zes industrieterreinen, de toenmalige kippenfarm, extra (vracht)verkeer en wegen. Zo werd onder toezicht van de gemeente een kostbare milieueffectrapportage (m.e.r.) voor Wayland voorkomen.
Begin 2016 stemde het college in met de Beijerinckcentrale zonder zicht op de gevolgen voor het klimaat en de leefomgeving. Eén voormalige coalitiepartner beschuldigde het college van bestuurlijk doordrukken, maar greep niet in.
In september 2016 laat Wim Lexmond van Wagro in Hart van Holland weten dat hij, naast de plannen voor de Wagrocentrale aan Tweede Bloksweg net buiten Glasparel, ook plannen heeft ingediend voor een grote centrale in Glasparel aan de Zesde Tochtweg. “Misschien worden het er uiteindelijk wel twee, maar misschien ook één of nul. Als ik één grote centrale zou willen bouwen, moet ik onder andere een m.e.r.-procedure opstarten. Dat kost nog veel meer.”
Een bedrijf mag in principe eenmaal binnen een gemeente subsidie aanvragen voor grootschalige biomassastook.
In 2017 misleidde de verantwoordelijke wethouder en zelfverklaard voorstander van biomassa de gemeenteraad en de inwoners met zijn publieke uitspraak, dat de Wagrocentrale bij wind over de woonwijken stilgelegd zou worden. Tevens blokkeerde hij de door inwoners aangevraagde luchtmetingen in de buurt van Wagro.
In februari 2018 werkte hij nog mee aan een m.e.r.-vrijstelling voor de beoogde nieuwe kippenfarm van zijn collega-wethouder, die medeverantwoordelijk is voor de komst van Glasparel en de Nieuwe Vredenburghlaan. Beide wethouders verlieten de politiek na de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018. Die nieuwe kippenfarm net buiten Glasparel met alle bijbehorende schade voor mens en natuur is er niet gekomen.
Opvolgster zet beleid voorganger voort
Pas in augustus 2018 meldde de gemeente de komst van niet twee, maar drie centrales. Volgens de nieuwe verantwoordelijke wethouder kwam de late berichtgeving door ‘de gewenste zorgvuldigheid’, maar ze gaf geen informatie over de stapeleffecten op de leefomgeving van alle vanaf 2013 samenhangende bestuurlijke besluiten. Tijdens een bijeenkomst in september verwees het college de bezorgde inwoners voor antwoorden naar de ontbrekende m.e.r. van Glasparel.
In augustus beloofde Wim Lexmond in een artikel in Hart van Holland te stoppen met de Wagrocentrale als het maatschappelijk draagvlak ontbreekt. Hij herhaalde die boodschap tijdens een interview bij RTW.
De wethouder weigerde in 2019 herhaaldelijk om de al jaren slapende vergunning van de Beijerinckcentrale in te trekken. Ze hield de inwoners voor dat ze de centrales niet kon tegenhouden en wilde eerst meer weten over de gezondheidseffecten. Waarom gaf ze Wayland even later toch groen licht, zonder enig zicht op die gezondheidseffecten? En waarom kwam de gemeente pas daarna met een constructie om centrales wél tegen te kunnen houden?
Vlak voor het zomerreces van 2020 voorkwam een IT-probleem dat de meerderheid van de gemeenteraad kon stemmen tegen de drie centrales. Vervolgens viel het college over het functioneren van de biomassabestuurder.
Eind augustus verwees B&W in het AD wederom naar de ontbrekende m.e.r. van Glasparel, die opgesteld zou zijn in 2014. De bezorgde inwoners wachten al meer dan 6 jaar op de publicatie van dat goedbewaarde geheim van de gemeente.
Eind september is alsnog een motie ‘Stop biomassa’ aangenomen. Er bestaan twee varianten: de 'mildere' aangenomen motie en de oorspronkelijke variant.
Betrouwbare overheid?
Hoewel niet aan alle voorwaarden lijkt voldaan, heeft RVO toch 161 mln stooksubsidie voor drie centrales conditioneel toegezegd aan de ondernemers. Plus 5 mln subsidie van de provincie voor Wayland voor de aanleg van een warmtenet, eveneens onder voorwaarden.
N.a.v. de aangenomen motie ‘Stop Biomassa’ wachten de bezorgde inwoners op concrete vervolgstappen van het college richting het ongedaan maken van de drie centrales. Anders volgt de gang naar de rechter i.s.m. Mobilisation for the Environment van ‘stikstofman‘ Johan Vollenbroek. En dan komen nog veel meer details aan het licht over Waddergate en alle daarbij betrokken partijen.
Biomassa inclusief droging, versnippering en transport is slechter dan kolen en bedreigt het ondertekende Schone Lucht Akkoord, maar ook de volksgezondheid, het klimaat en de biodiversiteit. De meerderheid van de gemeenteraad lijkt het daarover inmiddels wel eens, ondanks de partijen die zeggen vooral te hechten aan een ‘betrouwbare overheid’ voor ondernemers. Of die ‘betrouwbare overheid’ er ooit gaat komen voor de Waddinxveense inwoners in dit dossier blijft in dit stadium een open vraag.
