Nederland is per oppervlakte de grootste producent en exporteur van stikstof in Europa. De maximum snelheid overdag naar 100 km/u levert op papier enkele procenten stikstofwinst op. Maar de overheid wil die papieren stikstofbesparing weer laten uitstoten door extra bouwactiviteiten, dus wat schieten de natuur en de inwoners daarmee op?

Echte verbeteringen zijn mogelijk en noodzakelijk voor mens en natuur. De totale stikstofuitstoot moet met circa 50% omlaag. Waarbij stikstofmaatregelen tevens de luchtvervuiling en de klimaatcrisis kunnen beperken.

Bron: RIVM, exclusief stikstofexport. Zie daarvoor dit artikel.

Industrie en agrarische sector: vervuiling moet omlaag

Met 80% van de binnenlandse (en dus beïnvloedbare) stikstofproductie is dit de grootste groep waar verbeteringen écht aantellen. Hieronder vallen de industrie, de intensieve landbouw (waaronder kassen) en de intensieve veehouderij. Aangezien de industrie en kassen veruit de meeste energie verbruiken in Zuid-Holland, vallen de energiecentrales ook in deze groep. Dus ook de kolen- en biomassacentrales met alle bijbehorende stikstofuitstoot.

Een landelijke heffing op alle stikstofuitstoot, samen met een heffing op broeikasgassen, zal vervuilende bedrijven stimuleren om de uitstoot fors omlaag te brengen. Dat is ook het advies van de commissie onder leiding van Hester Maij in het kader van de overstap naar kringlooplandbouw.

Verder bestaat de mogelijkheid om per type bedrijf gestandaardiseerde uitstootnormen (Best of Business) te hanteren, die tientallen procenten lager moeten uitvallen dan thans het geval is. Bijvoorbeeld die van Kipster als norm voor alle pluimveebedrijven. Bedrijven die niet mee kunnen in dit verbeterproces zullen op termijn verdwijnen.

Daarnaast is het onderliggende exportverdienmodel van o.a. de industrie, transport  en landbouw aan grondige herziening toe. Nederland is na de VS de grootste landbouwexporteur ter wereld. Terwijl Nederland daardoor te maken heeft met extra lucht-, bodem-, watervervuiling, watertekorten, bodemdaling en een hoog energieverbruik met bijbehorende CO2-uitstoot.

Maatregelen in Waddinxveen i.s.m. andere overheden:

• Intrekken vergunningen van alle biomassacentrales.
• Intrekken van de al sinds 2016 slapende vergunning van de kippenfarm.
• Stoppen met de aanleg van de stikstofproducerende Nieuwe Vredenburghlaan.
• Industrie, transport, intensieve veeteelt en landbouw (o.a. kassen) alleen toestaan op basis van minimale uitstoot met een gelijktijdige afbouw elders binnen de sector.
• Actief inzetten op een effectieve landelijke stikstof- en CO2-heffing.

Beperk de luchtvaart, die veel meer stikstof uitstoot dan het RIVM meldt

De stikstofbijdrage van de luchtvaart bedraagt volgens het CBS minimaal 14%, maar het RIVM stopt bij 1%. Het enorme verschil wordt veroorzaakt, doordat RIVM de uitstoot anders berekent en de Nederlandse uitstoot in het buitenland negeert. Bij de andere stikstofbronnen telt het RIVM de stikstofexport wel mee.

Na Frankfurt heeft Schiphol heeft de meeste vliegbewegingen in Europa, ook ‘s nachts. Waarbij 100.000 van alle 500.000 vliegbewegingen op Schiphol geen stikstofvergunning heeft en zodoende versneld kan worden afgebouwd. Bijvoorbeeld door het verminderen van de vele overstappers op Schiphol uit het buitenland. Dat betreft circa 40% van alle passagiers.

Als een na grootste stikstofproducent veroorzaakt de snel groeiende en zwaar gesubsidieerde luchtvaart ook steeds meer geluidsoverlast in een groot deel van Nederland. En luchtvervuiling, zoals (ultra)fijnstof. Plus CO2-uitstoot, die op grote hoogtes ongeveer een dubbel effect heeft op het klimaat t.o.v. dezelfde CO2-uistoot van andere bronnen op de grond.

Maatregelen in Waddinxveen i.s.m. andere overheden:

• Vluchten naar Schiphol en Rotterdam (heeft ook geen stikstofvergunning) zorgen voor steeds meer geluidsoverlast boven Waddinxveen en de buurgemeenten. Waddinxveen moet zich actief aansluiten bij de grote lijst van gemeenten in het Groene Hart, die steeds meer hinder hebben van de luchtvaart om concrete maatregelen (juridisch) af te dwingen, zoals het fors terugdringen van het aantal vluchten.

De werkelijkheid negeren is geen optie meer

Zodra veroorzakers van de stikstofcrisis worden aangewezen leidt dat tot protesten, zoals tijdens de boeren- en bouwprotesten eind 2019. Toen kwam het jarenlange politiek pappen en nathouden, verantwoordelijk voor de huidige natuur- en klimaatcrisis, weer even tot volle wasdom op het Malieveld. Serieuze maatregelen om de vereiste 50% stikstofreductie te halen blijven vooralsnog uit.

Wat kunnen de inwoners zelf bijdragen? Direct stoppen met vuurtje stoken van hout en afval in de circa 800.000 (open) haarden en allesbranders. Inwoners kunnen echt zonder deze fijnstof-, roet- en stikstofvervuiling met alle bijbehorende natuur-, klimaat- en gezondheidsschade. Of kiezen voor een gashaard of een elektronische variant.

En minder vliegen? Dat lijkt onvermijdelijk. Net als de aanpak van de jarenlang veelgeprezen economische groei met de focus op de export. Want dat Nederlandse verdienmodel zorgt tevens voor de huidige natuur- en klimaatcrisis, waar vooral uw (klein)kinderen last van krijgen.