In de publiciteit, zoals in dit artikel uit het AD, wekt de gemeente de indruk dat er niet meer dan 3 biomassacentrales komen in Waddinxveen. Maar dat ligt toch wat genuanceerder.

Voorbereidingsbesluit gemeente

Die grens van 3 biomassacentrales ‘wegens voortschrijdend inzicht’ wordt genoemd in een zogenaamd voorbereidingsbesluit.

Een voorbereidingsbesluit is een beknopt beleidskader dat later wordt uitgewerkt in allerlei formele plannen. Dat beleidskader heeft daarom een relatief beperkte duur van 1 jaar. Het besluit met ingangsdatum 8 november 2018 is op 29 oktober genomen in alle geheim, vooral om te voorkomen dat iemand in de korte periode tussen het besluit en de ingangsdatum misbruik zou kunnen maken van deze ‘voorkennis’.  

Nog meer biomassacentrales?

Volgens het besluit blijft de mogelijkheid bestaan voor biomassacentrales tot 1 MW voor ‘kleinere particuliere initiatieven’. Dan is de vraag wat dit besluit kan gaan betekenen in de praktijk.

Beijerinck (van o.a. Wim Lexmond) op de Zesde Tochtweg 7 heeft in 2016 bijna 76 mln subsidie toegekend gekregen voor een centrale van 14,8 MW met een jaarproductie van 110.000.000 kWh. Een centrale van 0,99 MW kan genoeg energie produceren voor het warmte- en elektriciteitsgebruik van circa 400 woningen. Terwijl 3 extra houtstookcentrales van ieder 0,99 MW, helemaal conform het voorbereidingsbesluit, jaarlijks evenveel energie kunnen produceren als de 4 huidige windmolens aan de A12. Is dit wat de gemeente verstaat onder ‘kleinere particuliere initiatieven’?

Volgens de gemeente zorgen de 3 enorme centrales voor 4.000 tot 11.000 extra vrachtwagenritten per jaar. Het voorbereidingsbesluit biedt zodoende onverminderd ruimte voor nog meer luchtvervuiling, CO2-uitstoot en vrachtwagenritten in Waddinxveen.

Gezondheidseffecten en besluitvorming

Een nieuw aspect in het voorbereidingsbesluit is de constatering dat ‘er thans nog onduidelijkheid bestaat over de gezondheidseffecten’. Het is een positieve verandering dat de gemeente onderkent dat gezondheid misschien wel een thema is voor de inwoners.

Maar die informatie over gezondheidseffecten van luchtverontreiniging is al veel langer bekend. Dankzij bijvoorbeeld de Gezondheidsraad. En het Longfonds is daar overduidelijk over in het RTW-interview met o.a. Sandra Plantenga en Wim Lexmond. Ook het RIVM keurt biomassacentrales af, juist vanwege de gezondheidsrisico’s van alle stapeleffecten. Fijnstof en NOx zijn volgens het Europees Milieuagentschap de polluenten met de grootste negatieve invloed op de volksgezondheid.

Waarom heeft de gezondheid van de inwoners geen rol van betekenis gespeeld bij de besluitvorming rond de 2 centrales van Beijerinck en Wagro? En hoe kan de gemeente op 29 oktober een voorbereidingsbesluit nemen, met daarin de onduidelijkheid over de gezondheidseffecten van biomassacentrales, en een week later op 6 november positief besluiten over een 3e biomassacentrale?

Follow the money?

De gemeente heeft aan de inwoners tijdens de inspreekavond op 19 september en de daarin aangenomen motie door de gehele gemeenteraad toegezegd te wachten met de verdere besluitvorming, totdat de resultaten van de motie bekend zijn. Daarover is echter niets (publiek) bekend gemaakt in dit stadium van de snel opvolgende besluitvorming door de gemeente. Dus waarom neemt de gemeente dan begin november al een besluit over de centrale van Wayland, op gespannen voet met haar eigen onderbouwing van het voorbereidingsbesluit?

Wayland kan in 2018 nog tientallen miljoenen aan subsidie aanvragen met een geldige vergunning verstrekt door het ‘bevoegd gezag’, in dit geval de gemeente. Maar alleen als Wayland over die vergunning beschikt voor de subsidiesluitingsdatum van 8 november 2018 om 17 uur.

De hoogte van de subsidies zal in 2019 volgens het subsidieadviesorgaan van de verantwoordelijke minister Wiebes dalen met bijna 30%. Daardoor valt de eventuele subsidieaanvraag van Wayland in 2018 naar verwachting stukken hoger uit dan in 2019.  

Belangenbehartiging

Drie vragen leven thans bij de inwoners:

1. Waarom blijft de gemeente in extremis doorgaan met alle ruimte geven aan een paar ondernemers in Waddinxveen, die circa 150 mln aan subsidies willen binnenhalen met een gunstig verdienmodel (zie alinea ‘Maatschappelijk draagvlak ontbreekt’) voor 3 schadelijke biomassacentrales zonder maatschappelijk draagvlak?

2. Waarom krijgen de inwoners (tevens de kiezers) steeds sterker de indruk dat zij herhaaldelijk enorm in de steek worden gelaten door de gemeente?

3. Wanneer grijpen de partijen binnen de gemeenteraad, die eerder hun twijfels hebben geuit over biomassa, eindelijk in rond dit alsmaar voortslepende dossier vol met bestuurlijke tegenstrijdigheden?