De overheid heeft opgeroepen om de verwarming lager te zetten om Poetin’s oorlogsmachine financieel te raken. Terwijl de gemeente eerder een langlopend Russisch gascontract heeft afgesloten, waaraan de inwoners verplicht meebetalen? Is B&W het moreel kompas kwijt?

Sinds de start van de oorlog blijkt het kleine, energie-intensieve Nederland wereldwijd de vierde hoofdsponsor van Poetin’s oorlogsmachine. Rotterdam is wereldwijd veruit de grootste importhaven van Poetin’s fossiele brandstoffen.

Isolatie: harder nodig dan ooit 

Steeds meer inwoners doen aan ‘gasvasten’. Voor een deel van de Waddinxveense huishoudens is gas inmiddels zo duur, dat zij vaker in de kou zitten om geld te besparen. De gasrekening is bovendien onnodig hoog bij matig geïsoleerde (huur)woningen.

Want isolatie helpt enorm. Mijn gasverbruik is meer dan gehalveerd na plaatsing van HR++ glas. Het verwarmingswater van de CV-ketel op 50 i.p.v. 80 graden¹ zetten, goedkope radiatorfolie plaatsen en warm aankleden helpen ook. Sinds begin maart staat de verwarming uit. De keuken is gasloos door inductiekoken en een elektrische warm/kokende waterkraan. Die laatste verbruikt met 1 kWh per dag zelfs minder stroom dan de eerdere warmwaterboiler. Verduurzamen is ook een vorm van gasvasten.

Naast de verdriedubbeling van de gasprijs is de stroomprijs verdubbeld. Het is nu extra zinvol om zonnepanelen te installeren. In de praktijk zijn 8 stuks meestal al voldoende voor het eigen stroomverbruik.

Maak hier een berekening op maat van de kosten en subsidies van alle vormen van isolatie en zonnepanelen.

Biomassastook ondermijnt klimaatdoelen

Kolen en gas vervangen door biomassa lijkt inmiddels een aflopende zaak. Vanwege de gevaren voor mens, natuur en klimaat heeft de overheid de subsidie op biomassastook per 22 april 2022 stopgezet voor nieuwe aanvragen.

De eerder in biomassastook geïnteresseerde paprikaboer in Glasparel heeft vorig jaar een gascentrale van 30 MW (genoeg voor het energieverbruik van alle Waddinxveense woningen) aangeschaft voor een forse uitbreiding van zijn toch al enorme bedrijf. Die kan zonder de 30 MW van de biomassacentrales van Wagro en Wayland. 

Die twee bedrijven blijken bovendien helemaal niet te beschikken over alle benodigde vergunningen voor de in 2019 toegekende stooksubsidies. RVO zou definitief een einde kunnen maken aan de al 8 jaar durende Waddinxveense biomassasoap door alle subsidies alsnog in te trekken.

Ook de gemeente en provincie kunnen de eerder verleende vergunningen intrekken, bijvoorbeeld omdat er geen enkel zicht is op het gebruik daarvan. Inwoners hebben daar herhaaldelijk om gevraagd, deels met dezelfde onderbouwing die uiteindelijk heeft geleid tot de landelijke stopzetting van alle nieuwe biomassastooksubsidies.

In Nederland zorgt biomassastook inmiddels voor 19 Megaton CO2. Dat is bijna driemaal de uitstoot van Tata Steel, Nederlands grootste industriële CO2-producent. Maar die 19 Megaton telt niet mee voor de klimaatdoelen.

Op papier heeft Nederland de wettelijk voorgeschreven 25% CO2-daling per 2020 min of meer bereikt, maar in werkelijkheid is dat slechts 14% dankzij alle biomassastook. Eigenlijk is dat percentage nog lager, want er zitten meer boekhoudkundige trucs in de CO2-rapportages verstopt. Waaronder de uitstoot van de afvalverbranding die grotendeels buiten beschouwing blijft.

Rol van overheden en bedrijven

De overheid heeft ervoor gekozen om middels belastingverlaging de hoogste inkomens het meest te subsidiëren. Terwijl die geen last hebben van energiearmoede? Circa 10% van de Waddinxveense huishoudens heeft daarnaast recht op een eenmalig bedrag van €800, genoeg voor een paar maanden energie.

Met de accijns- en BTW-verlaging op brandstoffen blijft de overheid het gebruik van fossiele brandstoffen stimuleren i.p.v. ontmoedigen. Het is slimmer om de overwinsten van olie- en gasbedrijven extra te belasten, zoals Italië doet, en die opbrengsten door te sluizen naar de inwoners die een extra financiële ondersteuning écht nodig hebben.

Gaat Waddinxveen ooit ingrijpen?

Helaas telt het verduurzamen van woningen nauwelijks aan voor een lager (Russisch) gasverbruik en de klimaatdoelen. Door het 20e-eeuwse fossiele overheidsbeleid gebruiken bedrijven 80% van alle energie in Zuid-Holland. Dat geldt ook voor Waddinxveen. Het aantal energieslurpende en vaak tevens vervuillende bedrijven moet nu snel omlaag.

De hoge gasprijzen ondermijnen het gesubsidieerde verdienmodel van de glastuinbouw. Banken verwachten meer faillissementen bij glastuinders. Elke grote kas minder scheelt meer (Russisch) gas dan alle Waddinxveense woningen verbruiken. En minder kassen betekent meer ruimte voor woningbouw en natuur.

Wat doet de gemeente met haar oproep om minder energie te verbruiken en klimaatverandering tegen te gaan? Het aantal grote energieslurpers verlagen? De al 3½ jaar ongebruikte biomassavergunningen intrekken? Een hoge groene geluidswal met fijnstof-afvangende beplanting en zonnepanelen aanleggen langs Triangel en Zuidplas? De Bentwoudlaan vervangen door Bentwoudbos?

¹ Het tapwater voor kraanwater, douche en bad moet op minimaal 60 graden staan om legionella tegen te gaan.