Bedrijven in deze provincie gebruiken 80% van alle stroom en gas en hebben een grote invloed op de huidige en toekomstige leefomgeving. Wat doet de provincie met de leefomgeving? Vijf voorbeelden uit de praktijk.

1. West- en Zuid-Nederland hebben de slechtste luchtkwaliteit van West-Europa

Luchtvervuiling zorg nu al voor evenveel verlies van levensjaren als obesitas.

• Wadddinxveen heeft pas in 2018 het besluit genomen om geen grote biomassacentrales toe te staan.
• Dat besluit had jaren eerder gekund. Waarom heeft B&W vanaf 2016 herhaaldelijk die mogelijkheid ontkend richting verontruste inwoners?
• De in 2018 nog niet definitieve vergunning aan o.a. Wagro (verstrekt door de provincie) bleef echter in stand. Heeft dat iets te maken met de 49 mln subsidie voor het bedrijf Wagro, dat nauwe banden heeft met de gemeente?

Gezonde lucht is een mensenrecht. MOB en bezorgde inwoners hebben de vergunningverstrekker herhaaldelijk verzocht om de al jaren ongebruikte vergunning van Wagro in te trekken. Naast vergunningspecifieke redenen is deze vergunning in strijd met:

• Het door Waddinxveen en de provincie in 2020 ondertekende Schone Lucht Akkoord.
• Het huidige overheidsbeleid om geen subsidies meer te verstrekken voor houtstook.
• De intentie van het gemeentelijke besluit uit 2018 om geen grote biomassacentrales meer toe te staan.
• Grondwet artikel 21: het waarborgen van een veilige leefomgeving.

NOx (stikstofoxide) komt vooral door verkeer inclusief de luchtvaart, de industrie en houtstook. NH3 (ammoniak) is afkomstig van de landbouw en veehouderij.

De beoogde Wagrocentrale produceert jaarlijks minimaal 28 ton stikstofoxiden, meer CO2 dan een kolencentrale met hetzelfde vermogen. Plus extra milieuschade door de meer dan 1.000 vrachtwagentransporten.

2. De provincie wil nauwelijks handhaven op de vele overtredingen door bedrijven

Schiphol Rotterdam heeft geen wettelijk verplichte natuurvergunning, net als Lelystad dat niet open mag.

• Waddinxveen en Gouda ervaren structurele overlast van vliegtuigen naar zowel Rotterdam als Amsterdam. 
  
• De luchtvaart is een grootvervuiler van o.a. fijnstof en stikstofoxide, vergelijkbaar met Tata Steel.
• Beide provincies en de rijksoverheid weigeren echter om de wet te handhaven.
• Lees meer hierover in dit artikel onder het kopje ‘En de luchtvaart’.

Een dringende oproep van het eigen adviescollege om het al tientallen jaren ernstig vervuilende Chemours in Dordrecht (tijdelijk) stil te leggen legt de provincie terzijde. Dit past in het al langer bestaande soepele provinciale milieubeleid m.b.t. grote vervuilers met te ruime vergunningen en te weinig controle en handhaving.

Waterleidingbedrijven en hoogheemraden slaan alarm. De inwoners, het drinkwater en de natuur krijgen de rekening van dit nalatige beleid.

Chemours verantwoordelijk houden voor het verwijderen van PFAS uit de bodem is op de korte termijn helaas geen oplossing voor de inwoners en de natuur. PFAS kan op dit moment niet opgeruimd worden, omdat het minuscule gif zich verspreidt over grote gebieden (ook via het water en de lucht) en niet biologisch afbreekbaar is.

Het enige wat wel kan is het versneld of direct stopzetten van alle schadelijke productie, waaronder alle industriële en agrarische lozingen van chemicaliën, pesticiden, fosfaat en ammoniak. Want ‘opruimen’ is veel lastiger en duurder dan het stoppen met deze en andere mens-, natuur- en klimaatschadelijke activiteiten.

Welke waarde hecht de provincie aan de leefomgeving van de inwoners? Waarom heeft de provincie besloten om het eigen onafhankelijke adviescollege vanaf 2024 op te heffen? De activiteiten m.b.t. de leefomgeving worden zo nog meer afhankelijk van politieke willekeur.

3. Te weinig natuur

Zuid-Holland heeft de grootste natuurachterstand van alle provincies, mede omdat de provinciale prioriteit bij beton en asfalt ligt.

De provincie verstrekt sinds kort een beetje subsidie voor bomenaanplant om CO2 op te slaan.

• Terwijl in de Zuidplaspolder een beoogd natuurgebiedje is geschrapt door de provincie en vervangen wordt door nog een industrieterrein en de verdubbeling (!) van de A20?
• Waarom blijft de provincie het feit negeren, dat distributiecentra en kassen de samenleving meer kosten dan ze opleveren?
• Waarom mogen de provincie en de gemeente bomen kappen zonder deze direct te vervangen door eenveel bomen om de vernietigde CO2-opslag te compenseren?
• De provincie heeft samen met de gemeente Waddinxveen de oorspronkelijke aanleg van het Bentwoud met ongeveer een derde doen laten afnemen.
• Dat was voor alweer een extra provinciale weg voor alweer een extra industrieterrein met gesubsidieerde kassen in Boskoop.
  

4. Veengronden verdienen meer prioriteit

Veen zorgt voor 4% van alle Nederlandse CO2-uitstoot. De Nederlandse plantenteelt is grootverbruiker van turf (gedroogd veen). Veen onder water slaat per oppervlakte 5 keer zo veel CO2 op als bomen. 

• De intensieve tuinplantenteelt in o.a. Boskoop gebruikt bij voorkeur goedkope turf, waardoor de CO2-uitstoot verder toeneemt.
• De provincie stimuleert, samen met grondspeculerende bedrijven, het bouwen en boeren in de laagst gelegen Zuidplas(veen)polder. Deze verdienmodellen op die locatie zijn inmiddels volledig achterhaald.
• De waterstanden moeten omhoog om water te bufferen vanwege de dreigende verzilting, bodemdaling en drinkwatertekorten. Verzilting bedreigt het voortbestaan van boerenbedrijven, natuur en woningen.

5. Worden CO2-opslag en kernenergie de volgende biomassablunder?

Zo’n 20 jaar geleden kwam de grootschalige biomassastook opzetten. het CO2-neutraal produceren van stroom en warmte met resthout. Daar bestond toen nog weinig twijfel over.

Het meest aantrekkelijke aan biomassa voor de overheid was de bodem die gelegd werd onder het idee van ‘groene groei’. Het leek ineens mogelijk om met biomassa nauwelijks iets te veranderen aan de voortdurende natuur- en klimaatschadelijke overconsumptie en -productie. Het was tevens een opsteker voor o.a. de energieslurpende zware (petro)chemische industrie en kassen.

Inmiddels is de biomassabubbel definitief gebarsten. Er is14 miljard belastinggeld verspild aan een winstgevende verdienmodel voor biomassaondernemers, waaronder Wagro.

CO2-opslag

Het vergt politieke moed om lastige keuzes te maken over welke bedrijven (g)een plaats verdienen in onze toekomstige duurzame samenleving. Helaas zoekt de overheid, samen met grote bedrijven, naar andere ‘oplossingen’ om de bestaande schadelijke productie zo lang mogelijk te rekken.

Zoals dure en risicovolle CO2-opslag, maar alleen als de belastingbetaler opdraait voor de kosten en de toekomstige lekkage- en aardbevingsrisico’s. De Groningers weten als geen ander hoe deze deal met o.a. Shell en Esso (tevens de aandeelhouders van de NAM) kunnen uitpakken. Gaat de geschiedenis zich herhalen?

Kernenergie

Dat zien we ook terug bij een andere dure en risicovolle fopspeen, die recentelijk door bepaalde politici naar voren is geschoven: kernenergie. Natuurlijk in een ‘moderne’ variant, de zogenaamde kleine kerncentrale, die echter alleen bestaat in de folders van de nucleaire industrie.

(lees hier de onderbouwing van de onderstaande bevindingen).

De kosten van kernenergie: altijd hoger dan begroot. Wie gaat kerncentrales bouwen en beheren: onduidelijk, want er is geen realistisch verdienmodel zonder miljarden aan subsidies. Opleveringstermijn: altijd later dan verwacht, maar in elk geval na 2035. Risico’s: worden vaak onderschat en bij voorkeur genegeerd. Stroomprijs: er bestaat geen duurdere stroom dan atoomstroom, mede door alle subsidies. En die prijs gaat alleen maar verder stijgen vergeleken met steeds meer duurzame en goedkopere varianten.

Desondanks gaat de fossiele provincie Zuid-Holland onderzoek doen naar locaties voor kerncentrales.   

Wie komt op voor de 3,8 mln inwoners?

De provincie toont nog (te) weinig initiatief en urgentie rond de natuur- en klimaatcrisis en de leefomgeving van de inwoners. Zij werkt wel actief mee aan nog meer industrieterreinen, wegen, kassen en andere grootverbruikers van energie. En zorgt dus ook voor meer waterverbruik, lawaai, gif, vervuiling, natuurschade, stikstof- en CO2-uitstoot.

Wie wil dat? Wanneer gaan de inwoners van deze provincie opkomen voor hun eigen toekomst en die van hun nageslacht?

En spelen deze problemen alleen in Zuid-Holland? Wat doen onze zuiderburen, de provincie Zeeland? Binnenkort meer daarover.