Biomassa in Waddinxveen kent meerdere belanghebbenden, die hieronder kort worden toegelicht. Met een aan het einde de lijst met winnaars en verliezers.

Klimaat

Zowel de gemeente als Wagro onderstrepen het belang voor het klimaat. Met biomassa zou de CO2-uitstoot dalen, maar dat is zeer twijfelachtig. Door het benodigde drogingsproces, het lage energierendement van hout en het transport zal de CO2-uitstoot eerder toenemen dan afnemen t.o.v. aardgas.

Over dat transport heeft de gemeente een opvallende uitspraak gedaan in het overzicht van vragen en antwoorden van 11 september. Op deze website gebruiken we de informatie uit de vergunning van de Tweede Bloksweg met daarin 3 tot 4 vrachtwagenritten per dag per centrale. Bij antwoord 6 staat echter dat per centrale 4 tot 10 vrachtwagenritten nodig zijn? Daarmee zou het aantal vrachtwagenritten verdrievoudigen tot 12.000 per jaar. De CO2-balans van biomassa wordt zo steeds negatiever en de vervuiling en het lawaai nemen verder toe.

Gemeente wil van het gas af?

Dit argument wordt vaak gebruikt door politici om een mate van urgentie te benadrukken, maar hier past wel enige nuancering. Het geldt tot 2030 vooral voor de afbouw van Gronings gas i.v.m. de aardbevingen. De huidige alternatieven voor gas (voor de opwekking van warmte én stroom), zoals steenkool, bruinkool, olie en grootschalige biomassa, zorgen allemaal voor meer CO2-uitstoot. Een snelle afbouw van aardgas veroorzaakt in de praktijk dus juist voor een toename van CO2. Vandaar dat onze buurlanden aardgas omarmen als overgangsbrandstof. 

Ook Nederland heeft baat bij het in stand houden van de aardgasinfrastructuur, vooral bij een geleidelijk overstap van aardgas naar duurzaam opgewekt waterstof. Hierover hebben we recentelijk meer artikelen gepubliceerd in onze vaste rubriek in Hart van Holland. Zoek in die rubriek op 'gas' voor meer informatie.

Aardgas kan wel worden ingeruild voor aardwarmte, dat geen CO2 en luchtvervuiling produceert en dus beter is voor het klimaat en het milieu.

Het duurzame imago van de gemeente

Waddinxveen staat al jarenlang opvallend laag genoteerd in de duurzaamheidslijst van alle gemeenten in Nederland. De vorige wethouder 'duurzaamheid' wilde met biomassacentrales grote sprongen maken in die lijst. Mede daarom is biomassa in de Duurzaamheidsvisie 2015-2025 prominent aanwezig als doelstelling 7. Volgens bijlage 1 van dat visiedocument is biomassa vooral bedoeld voor het maken van biogas. Voor zover nu bekend speelt biogas echter geen rol bij de huidige 3 centrales.

Warmtenet: belang voor de tuinders

De biomassacentrales produceren naast stroom vooral warmte voor (toekomstige) tuinders. Elke tuinder heeft echter een eigen energiecentrale op gas, waarmee warmte, stroom en CO2 wordt opgewekt voor in de kas. Tuinders in het Westland die ook gebruik gaan maken van aardwarmte behouden hun eigen centrales, vooral om te kunnen switchen tussen gas en aardwarmte. Die flexibiliteit is essentieel voor deze ondernemers vanwege prijsveranderingen, beschikbaarheid, imago en overheidsheffingen (CO2-belasting?). Het is dus maar de vraag in welke mate tuinders in de praktijk gebruik (willen?) maken van biomassawarmte.

Belang voor de inwoners

De inwoners hebben al te maken met de gevolgen van de A12, A20, parallelle A12, meerdere provinciale wegen, de aanvliegroute voor Rotterdam en de Gouwe met steeds meer vervuilende containerschepen op diesel of bunkerolie. Dankzij de inzet van het vorige college rond o.a. Glasparel zijn daar 2 enorme distributiecentra bij gekomen met veel extra vrachtverkeer en nadert de realisatie van een extra provinciale weg, de Nieuwe Vredenburghlaan. Vervolgens wil de gemeente ook nog alle ruimte bieden aan ondernemers voor een kippenfarm en minimaal 3 biomassacentrales? En dat allemaal aan de rand van woonwijken?

De gemeente is zo medeverantwoordelijk voor een verdere toename van fijnstof, stank, roet, lawaai, CO2, ammoniak, stikstofoxiden en andere verbrandingsstoffen. Tijdens een interview bij RTW legt het Longfonds in een paar minuten uit wat alleen al de gevolgen zijn van fijnstof.

Verdienmodel?

Zowel Wagro als de gemeente laten hierover weinig los. De centrale van Wagro aan de Zesde Tochtweg heeft in 2016 volgens het RVO 76 miljoen aan subsidie toegezegd gekregen voor een periode van 12 jaar. Volgens Wagro kost een centrale 9 miljoen, omgerekend 0,75 miljoen per subsidiejaar. De SDE-subsidie is bestemd voor de exploitatie, dus maximaal ruim 6,3 miljoen per jaar (mede afhankelijk van de daadwerkelijk opgewekte energie en de energieprijs).

Aangezien biomassa aansluit bij de huidige business van Wagro en in de exploitatie schaalvoordelen behaald kunnen worden met 2 of zelfs 3 centrales, is het aannemelijk dat Wagro wel wat zal overhouden aan die enorme jaarlijkse subsidiestroom.

Na 12 jaar stopt de subsidie en dus ook het verdienmodel. Anders dan met zonnepanelen, windmolens en aardwarmte kan biomassa op de korte én lange termijn alleen bestaan dankzij forse subsidies.

Winnaars en verliezers

Het klimaat verliest door de verdere CO2-toename. De samenleving verliest miljoenen aan klimaat- en milieuschadelijke subsidies voor biomassa. De gemeente zet een vinkje bij doelstelling 7, waarmee haar imago op papier misschien wat stijgt. De tuinders nemen misschien gesubsidieerde warmte af. De ondernemer verdient geld dankzij de subsidie. En de inwoners krijgen alle vervuiling over zich heen, hebben te maken met een slechter leef- en woonklimaat en draaien op voor de gezondheidsproblemen.

In de Duurzaamheidsvisie 2015-2025 staat als onderschrift: "Waddinxveen voor de mensen van nu en hierna". Wil de gemeente werkelijk doorgaan op het door het vorige college ingeslagen pad van milieu- en klimaatschade voor "de mensen van nu en hierna"?